a cura di Marco Forni

L prefis in-

N chësc cont iel bon sotrissé che cun la scemplificazion dla ortografia dl 2001, fovel unì fat ora de ne scrì nia plu tl gherdëina l e- dan -m y -n (em-/en- < IM-/IN-). L pustom e univa sentì da chëi che scrijova coche n elemënt furest y che purtova nce a azenté l e- danora. L ie da dì che chësc prefis ie defin giustificà dal pont de ududa etimologich; tan plu che tl ladin dla Val Badia ie nravisei ite i prefisc in-, im-: imparé, insciö, insegnant, impormëte, important y n.i.

Tl ladin gherdëina scrijons:

ndormia, ntané, nsci, ntënder, nsnuet, nseniamënt, nseniant, ncantà, ncësa, nchinamei, nciuché y n.i.

Per chël che à da nfé cun sostantifs nternaziunei, nce chëi cun l prefis INTER-, ruvei ite tl ladin nia da giut incà, iel unì tëut su tl Dizioner ladin de Gherdëina – talian / Dizionario italiano – ladino gardenese la forma lessicaliseda gherdëina: nfurmazion, nternaziunel che manda inant ala formes cun l prefis in-/inter-, perchël: informazion, internazionel. N à tëut chësta dezijion per nia scrì dant na trascrizion massa defrënta da d’autra rujenedes europeiches; tl nglëisc, franzëus y tudësch ons la formes: Information, International. Chësc ie nce unì fat per n bujën de jì a una, per tant che la va, danter na valeda ladina y l’autra (tla Val Badia vëniel adurvà la formes: informaziun, internazional).

nfurmazion s.f. (‑s) → informazion.

informazion s.f. (‑s) 1 informazione s.f. 2 annuncio s.m., avviso s.m., notizia s.f., messaggio s.m.n barat de informazions uno scambio d’informazioni ti damandé na informazion a zachei chiedere un’informazione a qcn.

Tramedoi formes: nfurmazion y informazion ie drëtes.