a cura di Marco Forni

Dì y liejer drët

La ortografia ie un di ciamps che toma tl uedl y la ie, perchël, na pert che vën auzeda ora l plu tl nseniamënt scolastich. I fai de ortografia vën a se l dé suvënz da n defet dl sistem de liams danter rujenà y scrit, o miec dit da defec dl alfabet. L pustom c, per ejëmpl, ie n sëul sëni grafich, ma che muessa reprejenté doi sonns defrënc:
l ca / co / cu oclusiva velara sëurda (cassa, codla, cujiné) y l ce / / ci africata palatala sëurda (cené, cënder, ciadëina); l medemo suzed cun g oclusiva velara sonora (gabia, goba, guant) y africata palatala sonora (Gejù, gën, gialina).
Per reprejenté tl scrit l sonn dla africata palatala sibe sëurda che sonora vëniel cuncià ite dan a, o, u, per cunvenzion, n i, coche te cian y giat. Per auzé ora, ntant sce, i doi sonns velares dan e y i vëniel sentà ite n h: chemun, Gherdëina, chibl, ghiel. Per analogia ons nce ala fin de na parola tl masculin la oclusiva velara sëurda reprejenteda cun la njonta de n h coche te blanch, l plurel devënta africata palatala sëurda coche te blanc. Tl feminin, al incontra, vën tramedoi formes, sibe chëla tl singuler che chëla tl plurel, realisedes cun la africata palatala sëurda: blancia, blances.